Oorspronkelijk zijn we Skoda fans

Walter en Janneke bij hun oude auto. Links hun huidige 5-deurs groene.

Terug naar het begin, deel 1: Walter en Janneke

Ik ontmoet Walter en Janneke voor een interview in hun tuin in een rustige groene wijk van Wageningen. Terwijl Walter (34) in de keuken op zoek gaat naar wat te drinken, begint Janneke (33) het verhaal over hun Saab 900 die zij drie jaar hebben gereden.

"Pas na de aanschaf van ‘de Witte Dame’ ben ik het merk SAAB echt gaan waarderen..."

“Eigenlijk was het ongeluk de reden om voor Saab te kiezen” begint zij. Verder dan dat komt ze even niet, want er klinkt gehuil uit de babyfoon. Terwijl Janneke boven gaat kijken bij hun dochtertje zet Walter een grote fles witbier op tafel. “Wij zijn oorspronkelijk Skoda fans”, vervolgt hij. “Onze eerste auto was een Skoda Rapid Coupe, een geweldige wagen. Daar hebben we veel plezier van gehad, overal naar toe gereden waar we maar wilden. Maar goed, uiteindelijk vonden we hem niet betrouwbaar genoeg. We hebben hem gestald bij mijn schoonouders en zijn overgegaan naar de Skoda Favorit. Ook daar prettig in gereden hoor …dat wil zeggen tot het ongeluk.” In 2009  reden Walter en Janneke op een eerste vakantiedag richting Oost-Europa op de snelweg bij Oberhausen in de regen toen er plotseling hard werd geremd. Walter remde ook, maar de auto schoot gewoon door. “Het was die vreemde ervaring van die paar seconden dat je vol op de rem staat, je voorganger met te grote snelheid op je af ziet komen en je weet dat er niks is wat je nog kan doen.” De Favorit was total loss, maar gelukkig waren er geen persoonlijke ongelukken. Walter had alleen de afdruk van de contactsleutel nog dagen in zijn knie staan.  

Janneke komt er weer bij zitten: “We wilden na het ongeluk gewoon snel een nieuwe auto hebben om  de vakantie voort te zetten. We hebben toen exact dezelfde Skoda Favorit nog een keer aangeschaft.” - “Zelfs in dezelfde kleur”, vult Walter aan. “Maar dat was echt een miskoop”, gaat Janneke verder, “We zijn gewoon opgelicht met die wagen. Na drie maanden kreeg Walter een nieuwe baan waarvoor hij moest pendelen, maar daarvoor was die auto echt niet geschikt. Dus moesten we weer op zoek. We wilden vooral een veilige auto en ik had mijn zinnen gezet op een Volvo 240 estate. Walter zag meer in Saab.” Walter: “Omdat ik nu eenmaal degene was die er het meest in zou gaan rijden had mijn stem meer gewicht in de beslissing . Grappig genoeg had ik op dat moment eigenlijk nog heel weinig met het merk. Ik kende ze van vroeger, maar had nooit de droom gehad er een te rijden. Maar ik vond ze wel mooi en bijzonder, vooral de 900, en toen de beslissing eenmaal rond was dat het een Saab zou worden ben ik direct lid geworden van het Saabforum om me verder te verdiepen. Pas na de aanschaf van onze eerste 900 ben ik het merk echt gaan waarderen. Ook de kleine heeft nu een authentieke Saab hobbelwagen."

De 'Witte Dame'

Opnieuw geluid uit de babyfoon – Janneke zuchtend: “Ze lag te laat op bed vandaag”, en ze glipt weg. Walter: “Op het Saab forum kwamen we in contact met een man die twee 900’s had staan en hij moest er één kwijt. Ik ben afgereisd naar Friesland om de wagen te bekijken. De testrit was, tja, dat was echt…hoe moet ik dat nou zeggen…” – Walter zoekt naar het juist woord en probeert een aantal woorden uit. Het is duidelijk dat hij het belangrijk vind dit correct uit te drukken – “Ja, noem het maar vorstelijk, ik ervoer het als vorstelijk om in die auto te rijden.  Wij waren natuurlijk alleen die Oosteuropese degelijkheid van Skoda gewend, dit was…dit was gewoon zo enorm anders.”

"Ik ervoer het als vorstelijk om in die auto te rijden..."

Op weg naar huis was de beslissing eigenlijk al gevallen en de week er op liet Walter zich bij het station van Heerenveen  ophalen voor de overdracht van de auto die zij 'de Witte Dame' zouden dopen. “Ook dat was een avontuur. Het was al donker toen ik met de trein aankwam en ik toen moest ik in een auto die nog niet van mij was achter de eigenaar aan door de voor hem wel bekende Friese polders scheuren naar het postkantoor, mijn ogen strak gefocussed op die twee rode lichtjes voor me, om ze niet kwijt te raken, maar ook niet tegenaan te rijden. Daarna vond de verkoop plaats, maar voor welk bedrag wil hij niet zeggen: “Dat is een zaak tussen koper en verkoper.” Ook de weg naar huis herinner ik me nog goed. Alleen op die donkere wegen, een tocht van 150 km van Heerenveen naar Wageningen, met die voor mij toen fascinerende lichtjes op de panelen en het dashboard. Het voelde  majestueus. En het schijnsel van de koplampen op die donkere weg,  joh, je kon tenminste echt wat zien…in vergelijking met Skoda dan, hè. Op de lege snelweg heb ik hem nog even getest, ik zal maar niet zeggen hoe hard, maar zeg maar tot het check engine lampje aanging. Dat bleef daarna nog een kwartier knipperen, dus dat heb ik wijselijk maar niet vaker gedaan.” 

Een Pelgrimstocht naar Trollhättan

In Trollhättan bij de SAAB fabriek in 2011

Terwijl Janneke weer aanschuift vult Walter de glazen met ‘Blanchede Namur’ witbier.  “Voor mij houdt het besef van iets wat ik koop niet op bij de plek waar ik het gekocht heb”, vertelt hij. “Neem nou dit bier, het is niet alleen bier uit een winkel en dat is het: ik wil ook weten waar het gemaakt is. En ook hoe. Ik ben uit die interesse ook bij verschillende brouwerijen geweest, dat vind ik leuk. Om dezelfde reden zijn we met de Rapid in 2006 ook naar de Skoda fabriek in Mlada Boleslav in Tsechië gereden. Toen we in 2011 naar Zweden gingen lag voor de hand hetzelfde te doen met de Saab.” Janneke: “Ja, je zou het een pelgrimstocht kunnen noemen, maar eigenlijk was het min of meer toeval. We volgden vooral het weer. In het westen van Zweden was het toen beter weer dan in het oosten, daarom zijn we naar het westen  gereden.  Dan kan je Trolhättan natuurlijk niet zomaar voorbij rijden als liefhebber en vooral het Saab museum leek ons erg interessant. We zijn daarna ook bij de fabriek gaan kijken, die we op goed geluk hebben gevonden. We reden gewoon wat rond tot we de borden zagen langs de weg richting de fabriek. Maar om nu te zeggen dat het zo speciaal was, nee. Walter hoe vond jij dat?” “Nee inderdaad, we reden gewoon tot aan het hek en dan sta je daar. Uiteraard hebben we foto’s gemaakt, maar in feite is er niet zoveel te zien. Janneke: “De fabriek was gek genoeg ook nog min of meer in bedrijf. Het was nog maar net na het faillissement. Het slecht weer, dus we zijn al snel weer verder gereden.” Walter: “Maar goed, de Witte Dame is wel mooi bij haar geboortegrond terug geweest, dus dat hoef jij nu niet meer te doen!” 

"Één keer hebben we er minstens 250 kilo laminaat mee vervoerd"

Praatjes en vrachtjes

W&J fotografeerden een km stand van 4 ton op 15 juli 2011

“Het leuke aan de 900 is dat je snel een gesprek hebt” vertelt Walter dan. “Vorige week nog, bij het tanken zegt de onbekende man naast me uit het niks: ‘Nou succes met je betrouwbare Zweed’. Dat soort voorbeelden heb ik legio.” Janneke: “En dat gebeurt op de meest onverwachte momenten. Vroeger toen we nog in de Heerenstraat woonden stond de 900 altijd geparkeerd naast politiebureau Rustenburg, 400 m verderop. Op een avond om half één ging de deurbel en stond er politie voor de deur:  ‘Bent u eigenaar van een witte Saab, want in dat geval staan uw lampen nog aan.’Dat is toch geweldig!?” Walter: “Maar als je nog andere sterke verhalen wilt horen dan zitten die vooral in wat we er mee vervoerd hebben. De fameuze laadruimte behoeft geen toelichting. Één keer hebben we er minstens 250 kilo laminaat mee vervoerd. Een andere keer 1,5 kuub haardhout. Bizar toch dat dat gewoon kan.  Alles paste er altijd in, soms was je dingen gewoon kwijt omdat de achterbak zo groot was. Ik ben Saab echt gaan waarderen om dat soort details. Eerst is er die bijzondere vormgeving, maar daaronder zit dan een ontzettend praktisch vormgegeven techniek. Vind het alleen jammer dat ik er nooit toe gekomen ben er een keer in te slapen, daar is de achterbak namelijk uitermate geschikt voor.” 

Overdracht

Toch moest de Witte Dame uiteindelijk wijken voor een andere auto. Het paar is het merk voorlopig trouw gebleven want aan de weg prijkt nu een eucalyptus groene 900 uit 1993. Met de komst van de kleine moest de witte driedeurs wijken voor de groene vijfdeurs, wel zo handig met een kinderzitje/maxi-cosi . Maar uit eerdere gesprekken weet ik dat ze de witte nog steeds wel eens missen. Gelukkig staat hij nog steeds in dezelfde stad, maar dan een paar kilometer verderop. Als de auteur hem niet gekocht had, was hij waarschijnlijk naar de sloper gegaan. Walter: “Tien jaar geleden was een 900 ineens heel erg hip. Heel de Amsterdamse grachtengordel stond er mee vol. Ze werden zelfs uit Italie geïmporteerd. En toen was de rage voorbij en nu is de markt verzadigd. Ze worden ook veel vaker naar de sloop gebracht. Het is niet anders.”

Aan het eind van het interview stelt Walter ineens zelf een vraag: “Als je nu onbeperkt budget had, wat zou je dan nu kiezen voor auto?” Hij geeft zelf als eerste antwoord en dan blijkt het stel toch niet helemaal merkvast: “Ik denk dat ik dan toch voor een Tatra 603 zou gaan. Tsjechoslowaakse luxewagen uit de jaren zeventig. Luchtgekoelde V8 achterin. Guilty pleasure? Een Daimler Double Six. . Met van die benzinevulopeningen aan beide zijden zodat je nooit meer fout aan de pomp staat. Wie dat bedacht heeft, dat is toch geweldig!” Janneke zou gaan voor een Porsche 911. Maar dan van het oudere type. Niet zo’n foute moderne.

En de auteur? Voor mij geen andere auto nu, want wij zijn op weg naar vijf ton! Maar een garage en zeeën van tijd om te klussen? Dat zou geweldig zijn!  <

><

Space, place, time 

• Eigenaarschap: december 2009 tot 2 februari 2013
• 4e eigenaar
• Eerst bekende kilometerstand: 372.378 kilometer
• Timemark: 400.000 km op 15-7-2011
• Placemark: Wageningen - Trollhättan in vogelvlucht 818 km, over de weg 1119 km